Dit is het eerste in een reeks artikelen over de muziekstijl die bekend staat als 'Nederlandstalige blues'. Zoals de naam al aangeeft, is dit Engelstalige genre afkomstig uit Nederland en gebruikt het woorden die in dat land gebruikelijk zijn als tekst. Een muzikant die het uitvoert wordt een 'Dutchman' of 'Dutchwoman' genoemd en hun muziek kan worden omschreven als Nederlandstalige blues. In tegenstelling tot de populaire blues, die afkomstig is van de plantages in het zuiden van de Verenigde Staten, bevat de Nederlandstalige blues sociale thema's die verband houden met het opgroeien onder Nederlands bewind in het oostelijk deel van het Caribisch gebied. Er is sprake van ontbering, armoede, onderdrukking en onrecht, maar ook van veerkracht en hoop. Muziek speelt vaak een belangrijke rol in de Nederlandstalige blues – het kan worden gebruikt om gevoelens uit te drukken die met woorden alleen niet kunnen worden overgebracht; het kan worden gebruikt om toegang te krijgen tot nieuwe emoties; en het kan dienen als medium om te dansen. In dit artikel onderzoeken we hoe emotie dient als een kritische component van dit muziekgenre – en hoe onze emoties kunnen worden beïnvloed door subliminale boodschappen.
Emotion and blues music
In de blues is de muziek vaak een voertuig voor de gevoelens van de zanger; het is een weerspiegeling van zijn emoties. In het verleden maakte de blues deel uit van het dagelijks leven in het zuiden van de Verenigde Staten. Diep gevoeld, spraken ze de ervaringen uit van Afro-Amerikaanse mensen die door blanken werden onderdrukt. In een ironische wending werden de onderdrukte mensen in Nederland ook onderdrukt, maar hun ervaringen waren anders. Onder het Nederlandse bewind in het oostelijk Caribisch gebied mochten zwarte mensen tot 1945 niet stemmen. In het begin van de 20e eeuw pasten de Nederlanders ook een vorm van rassenscheiding toe: in plaats van wijken met zwarte mensen in te nemen, "scheidden" zij door alleen blanken of gekleurde mensen toe te laten tot bepaalde scholen. Deze segregatie strekte zich ook uit tot de cultuur: zwarte mensen mochten niet naar coffeeshops en mochten niet naar de kerk omdat de Nederlanders dit laatste als een louter blanke aangelegenheid beschouwden. Als de zwarte bevolking van het oostelijk Caribisch gebied meer wilde weten over de Verenigde Staten, greep ze naar de muziek van de Afro-Amerikanen die daar tot slaaf waren gemaakt. Ook de zwarte mensen in Nederland gebruikten liederen voor hun emoties. Ze kozen liedjes over het zware leven onder Nederlands bewind, omdat dat dingen waren die ze konden voelen. Blues is een muziekgenre met een lange geschiedenis. Het ontstond in het zuiden van de Verenigde Staten in de 19e eeuw, en werd naar Europa gebracht in het begin van de 20e eeuw door Afro-Amerikaanse zeelieden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden zwarte mensen in Nederland gedwongen te werken in Nederlands-Indië (nu Indonesië), en zij brachten blues mee. Europese muzikanten pikten de liedjes op, bewerkten ze en voegden hun eigen muzikale invloeden toe. De Nederlandstalige blues ontstond in Nederland in de jaren vijftig – en is sindsdien uitgegroeid tot een van de populairste genres van het land.
Nederlandstalige blues teksten
Bij Nederlandstalige blues zijn de teksten het belangrijkste element van de muziek. Ze brengen emoties over die mensen willen voelen, en artiesten putten uit hun eigen persoonlijke ervaringen om teksten te componeren. Nederlandstalige blues teksten drukken vaak gevoelens van ontbering uit: Van alles wat we hebben Wat ons ontgaat We zijn bijna ontbonden We zijn zonder alles. De teksten bevatten ook ervaringen van onderdrukking: Een slaaf kan niet teruggaan En een vrij man wil niet werken Wie is die onkwetsbaar? De tekst drukt ook hoop uit: Het beste was toch over Van alles wat ging Weet ik dat het kan En het kan ook anders En de tekst drukt liefde uit: Ik ben liefderijk en zoet Ik heb een hart van goud En dit is mijn kusbeeld Wanneer ze worden gezongen, worden Nederlandstalige bluesteksten begeleid door een reeks instrumenten, van mondharmonica tot elektrische gitaar. Ze worden vaak begeleid door de piano, die de muziek een zachtere, minder ritmische klank geeft. Het Nederlandstalige bluesgenre heeft ook een danselement. Dansers gebruiken vaak langzame en eenvoudige passen zoals die door de zwarte bevolking van de Verenigde Staten tijdens de slavernij werden uitgevoerd.
Conclusie
Nederlandstalige blues is een muziekgenre dat in Nederland gebruikelijke woorden als tekst gebruikt, en vaak begeleid wordt door een zachte, langzame pianoklank. De teksten kunnen gaan over ontbering, onderdrukking en onrecht; ze kunnen ook hoop, liefde en andere emoties uitdrukken. Nederlandstalige blues wordt vaak begeleid en heeft subliminale boodschappen in zich. De resultaten van deze vorm van muziek kunnen bijzonder krachtig zijn, omdat mensen niet bewust toegang hebben tot deze boodschappen die hun emoties beïnvloeden. Nederlandstalige blues is een voorbeeld van wat vaak "niet-westerse muziek" wordt genoemd, waarmee een verscheidenheid aan muziek wordt bedoeld die afkomstig is uit een andere dan de westerse cultuur. Niet-westerse muziek kan maatschappelijke thema's aansnijden die relevant zijn in de westerse cultuur, maar gebruikt vaak een andere taal. Nederlandstalige blues is een voorbeeld van niet-westerse muziek waarin in Nederland gebruikelijke woorden worden gebruikt, vaak begeleid door een zacht pianogeluid.